توسعه کسب و کار
برندسازی چیست؟ ۴ گام اصلی ساخت برند تجاری
آذر
آخرین بروزرسانی مقاله: ۷ام فروردین, ۱۴۰۳ ۱۱:۲۷ ق٫ظ
یکی از چالش‌هایی که بسیاری از کارآفرینان و صاحبان کسب و کار با آن روبرو هستند، ساخت برند تجاری است. برند یکی از مهم‌ترین دارایی‌های یک کسب و کار است که می‌تواند تفاوت بین موفقیت و شکست را مشخص کند. برند یک ارتباط عاطفی بین کسب و کار و مشتریان ایجاد می‌کند و اعتماد، وفاداری و ارزش را به آنها منتقل می‌کند. برند به کسب و کار کمک می‌کند تا موقعیت رقابتی خود را در بازار مشخص کند، مشتریان هدف خود را جذب کند و نگه دارد، اعتبار و شهرت خود را افزایش دهد و درآمد و سود خود را بالا ببرد.
برند به شکل یک نشانه، نام، طرح، صدا، رنگ، عطر یا هر چیز دیگری به مخاطب عرضه می‌شود اما همراه خود هویت و ارزش برند را هم منتقل می‌کند. ارزش برند یک مفهوم است که در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد که از جنس اعتماد و اطمینان است. برند نه تنها یک هویت برای کسب و کار است، بلکه یک تجربه برای مشتریان و یک وعده برای آن‌هاست. وعده برند همان قولی است که یک کسب و کار با محصولات و خدماتش به مشتریانش می‌دهد. برندسازی فرایندی است که طی آن، ارزش برند در ذهن مخاطب نقش می‌بندد.
یک مثال قابل فهم از وعده برند می‌تواند شعار شرکت دیجی‌کالا باشد: «دیجی‌کالا، مرجع تخصصی نقد و بررسی و فروش اینترنتی کالا». این شعار به مشتریان دیجی‌کالا این وعده را می‌دهد که این شرکت محصولات متنوعی را با کیفیت بالا و قیمت مناسب ارائه می‌دهد و علاوه بر آن، اطلاعات کامل و موثقی در مورد آن محصولات ارائه می‌کند تا خریداران بهترین انتخاب را داشته باشند. این شعار همچنین با رسالت و اهداف دیجی‌کالا هماهنگ است که بر روی ارتقای سطح دانش و تجربه خرید مشتریان تمرکز دارد. دیجی‌کالا با این شعار توانسته است یک برند معتبر و محبوب در بین مشتریان خود بسازد.
برای ساخت برند تجاری به صورت کارا و موثر، هر کسب و کاری نیاز به یک برنامه و یک استراتژی مناسب برای برندسازی دارد. در این مقاله، ما قصد داریم گام‌های لازم برای برندسازی در کسب و کارتان را به زبان ساده، قابل فهم و همراه با مثال بیان کنیم. هرچند هر حوزه‌ای از بازار استراتژی‌های برندسازی خاص خود را دارد اما در مفاهیم کلی برندسازی با هم مشترکند. امیدواریم این مقاله برای کسانی که به دنبال ایجاد یک برند قوی برای کسب و کارشان هستند، مفید واقع شود.
برند چیست و برندسازی چه معنایی دارد؟
اگر به تعریف برند توجه کنیم هدف از برندسازی روشن می‌شود. اگر برند به معنای ایجاد یک تصویر مشخص از کسب و کار در زهن مخاطب باشد، برندسازی هم فرایند ایجاد یک تصویر مشخص در ذهن مخاطب خواهد بود. پس هدف از برندسازی در کسب و کار ایجاد یک تصویر مشخص از برند و ارزش‌های آن در ذهن مشتریان است. بنابراین اگر می‌گویند برند هر کسب و کاری ارزشمندترین دارایی آن کسب و کار است، سخنی به گزافه نگفته‌اند.
برای درک این موضوع به این فکر کنید که خود شما حاضرید یک محصول خوراکی را بدون نشان تجاری و یا از یک برند نامعتبر خریداری و به فرزند خود بدهید؟ چه چیزی باعث می‌شود که محصولات یک برند در ذهن شما اعتبار پیدا کند؟
با توجه به این توضیحات حتما متقاعد شده‌اید که یک کسب و کار بدون داشتن یک برند معتبر موفقیت چندانی نخواهد داشت مگر اینکه محصولی که می‌فروشد دارای ویژگی کمیابی باشد و یا مشتری راهی جز خرید از او نداشته باشد. به برندهای تولید خودرو در کشور خودمان بیندیشید و تصور کنید که اگر بازار سالم و رقابتی بود خودروهای داخلی تا کجا می‌توانستند با برندهای قدرتمند دنیا رقابت کنند. بنابراین، برندسازی یکی از گام‌های مهمی است که هنگام ایجاد یک کسب و کار جدید و یا توسعه کسب و کار قدیمی باید مورد توجه قرار دهید.
آیا برندسازی به معنای طراحی لوگو برای کسب و کار است؟
ساخت برند تجاری به معنای طراحی لوگو یا تبلیغات نیست بلکه فرایندی است که در آن کسب و کار هویت و ارزش‌های برند خود را به مخاطبان خود منتقل می‌کند. عناصری مانند لوگو و رنگ و تبلیغات و غیره زمینه انتقال این ارزش‌ها را فراهم می‌کنند. برای مثال، محصولات اپل یا کوکاکولا را تصور کنید. وقتی لوگوی آنها را می‌بینید چه حسی به شما دست می‌دهد؟ جادوی برند می‌تواند یک محصول را تا این حد برای مخاطبانش محبوب کند.
ساخت برند تجاری شامل تعریف اهداف برندسازی، تدوین استراتژی برندسازی، برنامه‌ریزی و ارتقای برند است.
برندسازی چه مزایایی برای کسب و کار ما دارد؟
برندسازی یکی از مهم‌ترین فرایندهای هر کسب و کار است که موفقیت را برای آن رقم می‌زند. بدون یک برند قوی هیچ کسب‌وکاری نمی‌تواند پله‌های موفقیت را طی کند. برند از جنس ارزش و از جنس اعتماد و اطمینان است و مخاطب شما هرگز بدون دلیل پولش را برای خرید از شما هدر نمی‌دهد مگر اینکه به شما اطمینان پیدا کند. نقش برند در کسب و کار دقیقا همین است: جلب اعتماد و اطمینان مخاطب.
برندسازی می‌تواند فواید زیادی برای کسب و کار شما داشته باشد، از جمله:
- جایگاه‌سازی در ذهن مخاطب
- افزایش اعتماد و وفاداری مشتریان به برند و محصولات شما
- ایجاد تمایز و مزیت رقابتی نسبت به رقبا در فضایی که کسب‌وکارها به شدت با هم رقابت می‌کنند
- افزایش شناخت و محبوبیت برند شما در بازار
- افزایش درآمد و سود شرکت شما به دلیل رضایت و اعتماد مشتریان
- ایجاد هویت و شخصیت برای شرکت و محصولات شما
- ارتقای اعتبار و جایگاه کسب و کار شما در بازار
در ادامه گام‌های برندسازی برای کسب و کارها را از ایده تا اجرا شرح خواهیم داد.
گام اول ساخت برند تجاری: تعیین رسالت، هدف و مشتریان هدف
گام اول و شاید مهم‌ترین گام در ساخت برند تجاری، تعیین رسالت، هدف و مشتریان هدف است. استراتژی‌های برندسازی باید با اهداف و رسالت شرکت همراستا باشند. در این گام، مدیر کسب و کار باید به سوالات زیر پاسخ دهد:
- کسب و کار شما چه کار می‌کند؟
- کسب و کار شما چه مشکلی را از مخاطبانش حل می‌کند؟
- کسب و کار شما چه ارزشی را برای مشتریانش ایجاد می‌کند؟
- کسب و کار شما چه ارزش متفاوتی نسبت به رقبا به مشتریانش می‌دهد؟
- کسب و کار شما چه تاثیری بر جامعه و مشتریانش دارد؟
- کسب و کار شما به طور کلی چه ارزشی به این جهان اضافه می‌کند؟ (مفهوم رسالت برند)
- ارزش برند شما با کدام اولویت ارزشی خود شما همراستاست؟
پاسخ به این سوالات به شما کمک می‌کند تا هدف و رسالت خود را مشخص کنید و برند خود را با توجه به آن شکل دهید. پاسخ به ۲ سوال آخر به خصوص رسالت و چرایی شما را برای راه‌اندازی کسب و کارتان مشخص می‌کند. برای تعیین رسالت یا ماموریت برندتان از خود بپرسید که چرا این برند را به‌وجود آورده‌اید. همچنین این برند قرار است چه چیزی را در دنیا تغییر دهد. پاسخ به این سوالات، رسالت یا ماموریت برند شما را تعیین می‌کند.
برندی که رسالت و ماموریت نداشته باشد صرفا به معنای یک محصول یا خدمتی است که در بازار عرضه می‌شود و تا وقتی محصول یا خدمت بهتری عرضه نشده است می‌تواند بفروشد و پس از آن باید عرصه را ترک کند. بنابراین، برندسازی بدون داشتن درک درستی از رسالت و ماموریت کسب و کار راه به جایی نمی‌برد.
حیات کسب و کارهایی که برندسازی نکرده‌اند و یا برندشان یک رسالت مشخصی ندارد عموما کوتاه است و به سرعت با یک برند دیگر جایگزین می‌شوند. بنابراین قبل از اینکه هر برندی را خلق کنید توصیه می‌شود اول از خودتان بپرسید که شما قرار است چه خدمتی یا چه ارزشی به این دنیا اضافه کنید؟
اگر صرفا قرار است کسب درآمد کنید پس برند شما هیچ رسالتی ندارد.
در مرحله بعد، کسب و کار باید مشتریان هدف خود را مشخص کند و به بررسی رفتار، نیازها، انتظارات، ارزش‌ها، احساسات، انگیزه‌ها و وفاداری آنها بپردازد. این بررسی به کسب و کار کمک می‌کند تا برند خود را با توجه به نیازها و ارزش‌های مشتریان هدف، طراحی و توسعه دهد و با آنها ارتباط برقرار کند. فراموش نکنید که ماندگاری کسب و کار شما به میزان رضایت مشتریانتان بستگی دارد چرا که این مشتریان هدف شما هستند که قرار است محصولات یا خدمات شما را بخرند.
مثال)
فرض کنید که شما قصد دارید یک کسب و کار جدید در زمینه تولید و فروش کیک و شیرینی ایجاد کنید. در این صورت، شما می‌توانید رسالت، هدف و مشتریان هدف خود را به شرح زیر تعیین کنید:
- رسالت: رسالت یک برند کیک و شیرینی می‌تواند تولید محصولات باکیفیت، سالم و بدون مواد افزودنی مضر و همچنین آگاه کردن مخاطبان از مضرات شکر سفید و خوراکی‌های فراوری‌شده باشد.
- هدف: تولید و فروش کیک و شیرینی سالم، با کیفیت بالا و قیمت مناسب برای انواع مناسبت‌ها و سلیقه‌ها.
- مشتریان هدف: افرادی که به دنبال خرید کیک و شیرینی باکیفیت، خوش‌طعم، باسلیقه، سالم و قیمت مناسب هستند. افرادی که از هر فروشگاهی خرید نمی‌کنند و پیش از خرید از سالم بودن محصول و نوع و میزان استفاده از شیرین‌کننده‌ها و مواد مضر در محصول اطمینان حاصل می‌کنند.
گام دوم ساخت برند تجاری: تعیین هویت و ارزش‌های برند
گام دوم ساخت برند تجاری، تعیین هویت و ارزش‌های برند است. در این گام، کسب و کار باید به سوالات زیر پاسخ دهد:
- برند شما چه کار می‌کند؟
- برند شما چه ارزش‌هایی را ارائه می‌دهد؟
- برند شما چه ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارد؟
- آیا برای برندتان کتاب راهنمای برند یا برندبوک طراحی کرده‌اید؟
- برند شما چه شخصیتی دارد؟
- برند شما چه نوع روابطی با مشتریان و ذی‌نفعان خود برقرار می‌کند؟
پاسخ به این سوالات پیش از شروع فرایند برندسازی به شما کمک می‌کند تا هویت و ارزش‌های برند خود را به صورت کامل و شفاف برای خود مشخص کنید. هویت برند شامل نام، نماد، لوگو، رنگ، طرح، صدا، عطر، زبان و سبک برند است که برند را شناسایی و برای دیگران قابل‌تشخیص می‌کند؛ بهطوریکه با دیدن یکی از نشانه‌های برند به یاد او بیفتند. هویت برند معمولا در قالب سندی بنام برندبوک تدوین می‌شود تا هویت برند در همه فعالیت‌های تبلیغی و بازاریابی و بسته‌بندی با مراجعه به برندبوک شرکت هماهنگ و یکدست شود.
برای مثال، اندازه و رنگ لوگو همه جا یکسان تعریف شود. فونتی که در برندبوک برای تیترها و توضیحات برند انتخاب می‌شود در همه جا از بسته‌بندی تا صفحات سایت یکسان باشد. رنگ‌های انتخاب شده برای برند همه جا یکسان باشد چه در طراحی بسته‌بندی، چه در شبکه‌های اجتماعی و سایت شرکت. همچنین صدای برند، لحن برند و هر عنصر دیگری از برند به کمک برندبوک همه جا یکسان‌سازی می‌شود. همین کارها که برای اغلب کسب و کارها بی‌اهمیت است یک برند را در نظر مخاطب به یک برند حرفه‌ای یا آماتور تبدیل می‌کند.
ارزش‌های برند شامل اصول، باورها، اهداف و وعده‌های برند هستند که برند را نسبت به رقبا متمایز و اعتماد و اطمینان مشتریان را جلب می‌کنند. بنابراین هویت برند تنها در لوگو و رنگ و فونت تعریف نمی‌شود بلکه این عناصر با خودشان یک ارزشی فراتر از عناصر مادی را منتقل می‌کنند که درواقع همان ادعای منحصربه‌فرد برند است. مثلا یک تولیدکننده کیک با تولید محصولات سالم، درج میزان کالری و مواد افزودنی روی بسته‌بندی، تولید محتوای برندساز و آگاهی‌بخش در رسانه‌های شرکت و کارهایی از این قبیل ادعای خود را به مخاطب ثابت و ارزش برند را به هویت برند گره می‌زند.
مثال) با توجه به مثال قبلی، شما می‌توانید هویت و ارزش‌های برند خود را به شرح زیر تعیین کنید:
هویت برند شما:
- نام: کیک و شیرینی شاد
- نماد: یک کیک شکلاتی با شمع‌های رنگی و تصویر یک لبخند
- لوگو: نام برند به‌صورت لوگوتایپ با فونت دست‌نویس. دستورالعمل استفاده از لوگو هم باید در برندبوک قید شود.
- تگ‌لاین: عبارت یا جمله‌ای کوتاه و ماندگار است که کسب و کار شما را معرفی می‌کند اما با شعار تبلیغاتی متفاوت است. تگ‌لاین‌ها در کمپین‌ها، تبلیغات و ضمیمه امضای ایمیل به کار می‌روند. تگ لاین برند نایک Just Do It است. با توجه به اینکه تگ‌لاین با شعار تبلیغاتی متفاوت است دستورالعمل استفاده از آن باید در برندبوک قید شود.
- پالت رنگ: قهوه‌ای، زرد، سفید و صورتی. همه متریال‌های تبلیغاتی باید از همین رنگها استفاده کنند. بهتر است کد رنگها در برندبوک قید شود تا دیزاینرها دچار سردرگمی نشوند.
- فونت: می‌توانید یک فونت برای عنوانها و یک فونت برای توضیحات در برندبوک تعریف کنید. اگر قصد دارید تخصصی‌تر کار کنید بهتر است برای همه متن‌ها از یک فونت به‌صورت نازک و سیاه استفاده کنید.
- طرح: محصولات با طرح‌های خلاقانه و به‌روز برای انواع مناسبت‌ها و سلیقه‌ها طراحی شود. همچنین یونیفرم ست اداری هم باید در برندبوک طراحی شود.
- تصاویر: راهنمای استفاده از تصاویر در برندبوک قید شود. ممکن است ترجیح یک برند این باشد که به جای استفاده از عکس‌های واقعی از تصاویر وکتور برای طراحی استفاده کند.
- صدا: صدای شاد و دوستانه با لحنی گرم و صمیمی که مناسب مخاطبانی است که برای برگزاری مراسم آماده می‌شوند.
- عطر: عطر شیرین و دلپذیر کیک و شیرینی که مشتری را از ده‌ها متر دورتر جذب کند.
- زبان: زبان ساده و روان با کلمات مثبت و انگیزشی
- سبک: سبک شاد و مدرن با الهام گرفتن از فرهنگ ایرانی
- ساختار سایت و شبکه‌های اجتماعی: طراحی ظاهر سایت و شبکه‌های اجتماعی به عنوان کانال‌های آنلاین برندسازی و بازاریابی باید با قواعد درج شده در برندبوک یکپارچه‌سازی شوند.
- ساختار محتواهای متنی: شیوه نگارش تبلیغ‌نویسی، مقالات و رپورتاژ آگهی‌ها در این بخش تدوین می‌شود.
- ساختار تبلیغات محیطی: هر آنچه به طراحی بنرها، بروشور، بیلبورد و غیره مربوط است باید از ساختار تبلیغات محیطی برندبوک تبعیت کند.
- ساختار بسته‌بندی محصولات: بسته‌بندی محصولات هم حکم تبلیغات محیطی را دارند و باید بتوانند شخصیت و پیام برند را به خوبی به مخاطبان برند منتقل کنند. بنابراین، طراحی ساختار بسته‌بندی محصولات و یکپارچه‌کردن آنها با هویت و شخصیت برند بسیار اهمیت دارد.
ارزش‌های برند شما:
- اصول یا ارزش‌های کلیدی: برندسازی بدون تدوین نظام ارزش‌ها به ساخت یک برند تجاری منحصربه‌فرد منتهی نمی‌شود. اصول یا ارزش‌های کلیدی هر کسب و کار حداکثر ۳ تا ۵ ارزش هستند. ۵ ارزش کلیدی برند کیک و شیرینی شاد عبارتند از: مشتری‌مداری، قیمت مناسب، دسترسی آسان، کیفیت بالا، اهمیت به سلامتی. توجه کنید وقتی ارزشی بنام مشتری‌مداری در میان ارزش‌های کلیدی کسب و کار باشد چگونه همه اجزای کسب و کار از پشتیبانی، کیفیت محصول، سیستم فروش، رفتار کارمندان و غیره در جهت تامین رضایت مشتری هماهنگ می‌شوند.
- باورها: کیک و شیرینی می‌توانند منبع شادی و لذت باشند به شرطی که سالم باشند و در مصرف آنها زیاده‌روی نشود.
- اهداف: ارائه محصولات و خدماتی که ضمن سالم‌بودن، زندگی مردم را شیرین‌تر و خاطره‌انگیزتر کنند.
- وعده‌ها: ارائه کیک و شیرینی با کیفیت بالا، سالم و قیمت مناسب برای انواع مناسبت‌ها و سلیقه‌ها. همانطور که در بالا هم اشاره شد این وعده و ادعا باید با انجام یک سری کارها برای مخاطب به اثبات برسد.
گام سوم ساخت برند تجاری: تعیین استراتژی و برنامه برند
گام سوم در ساخت برند تجاری، تعیین استراتژی و برنامه برند است. در این گام، کسب و کار باید به سوالات زیر پاسخ دهد:
- برند شما چه پیامی را می‌خواهد به مخاطبان خود انتقال دهد؟
- برند شما از چه رسانه‌ها و ابزارهایی به‌عنوان کانال‌های ارتباطی برای ارتباط گرفتن با مخاطبانش استفاده می‌کند؟
- برند شما برای اجرای برنامه برند خود به چقدر بودجه نیاز دارد؟
- برند شما چه معیارهایی را برای اندازه‌گیری و کنترل عملکرد و اثربخشی برند خود تعیین کرده است؟
- چه برنامه‌ای برای تقویت و توسعه برندتان دارید؟
- برند شما چه ارزش متفاوتی نسبت به رقبا ارائه می‌کند؟
- رقبای شما چه کسانی هستند و چگونه سهمشان را از بازار گرفته‌اند؟
پاسخ به این سوالات به شماکمک می‌کند که استراتژی و برنامه برند خود را با توجه به چشم‌انداز، مشتریان هدف، هویت و ارزش‌های برند و محیط کسب و کار تعیین و اجرا کنید. استراتژی برند شامل تعیین چشم‌انداز، موقعیت، تمایز، وعده و شخصیت برند است که جایگاه برند را در بازار تعریف می‌کند. فرایند برندسازی به خصوص برای کسب‌وکارها بدون تدوین استراتژی برند خیلی زود می‌تواند از مسیر خود منحرف شود.
یکی از گام‌های مهم در تدوین استراتژی برند، یافتن مزیت رقابتی کسب‌و کار است. از خود بپرسید چرا باید مشتریان از شما بخرند در حالیکه رقبای شما هم محصولاتی مشابه شما ارائه می‌کنند. شما چه ارزش متفاوتی نسبت به رقبا ارائه می‌کنید که مشتری ترجیح می‌دهد از شما بخرد؟ برای اینکه بتوانید یک تمایز در کسب و کارتان خلق کنید لازم است اول رقبایتان را بشناسید و آنها را تحلیل کنید.
چشم‌انداز، مانند قطب‌نمایی است که به شما نشان می‌دهد قرار است به کجا برسید. چشم‌انداز در کنار ماموریت کمک می‌کند تا استراتژی‌های مناسبی را برای کسب و کارتان طراحی کنید.
برنامه برند شامل تعیین رسانه‌ها و ابزارهای ارتباطی، بودجه و منابع، شاخص‌ها و معیارهای ارزیابی برند است و چگونگی اجرای اهداف برند در بازار را تعیین می‌کند.
مثال) با توجه به مثال قبلی، شما می‌توانید استراتژی و برنامه برند خود را به شرح زیر تعیین کنید:
استراتژی برند:
- چشم‌انداز: تبدیل شدن به یکی از معتبرترین و محبوب‌ترین برندهای کیک و شیرینی در بازار. پیش از اقدام برای برندسازی در کسب و کارتان باید چشم‌انداز ترسیم کنید تا بتوانید بر اساس آن استراتژی برندتان را تدوین کنید.
- موقعیت و جایگاه در بازار: قرار گرفتن در بازار کیک و شیرینی‌های باکیفیت و قیمت مناسب. برای کسب جایگاه مناسب در بازار کیک و شیرینی باید تحقیقات بازار و تحلیل رقبا انجام داده باشید.
- مزیت رقابتی: برندسازی همراه با مفهومی از تمایز است، بهطوریکه برند شما تفاوت منحصربه‌فرد شما را فریاد بزند. ارائه محصولات با طرح‌های خلاقانه و به‌روز با قیمت مناسب برای انواع مناسبت‌ها و سلیقه‌ها. مزیت رقابتی شما می‌تواند قیمت مناسب باشد، سلامت محصول باشد، طراحی‌های خلاقانه محصول باشد و همچنین می‌تواند از جنس تجربه لذت‌بخش مشتری باشد؛ وقتی کارکنان شما آموزش دیده باشند که چگونه مشتری را خوشحال و راضی تا درب مغازه همراهی کنند.
- وعده: ارائه کیک و شیرینی با کیفیت بالا و قیمت مناسب برای انواع مناسبت‌ها و سلیقه‌ها
- شخصیت: شاد، مدرن، خلاق و دوستانه
برنامه برند:
- رسانه‌ها و ابزارهای ارتباطی: یکی از لوازم برندسازی، رسانه‌ها هستند. از رسانه‌های چاپی، دیجیتال، تلویزیونی، رادیویی و محیطی برای تبلیغات و اطلاع‌رسانی برند و محصولات آن استفاده کنید. وبسایت و شبکه‌های اجتماعی شرکت را راه‌اندازی کنید. از ایمیل، پیامک و تلفن برای ارتباط با مشتریان و ذی‌نفعان استفاده کنید. محصولات خود را هم در فروشگاه‌های فیزیکی و هم در فروشگاه آنلاین برای فروش و توزیع محصولات قرار دهید.
- بودجه و منابع: بودجه و منابع مالی، انسانی، فنی و زمانی کافی برای اجرای برنامه برند بر اساس اهداف و اولویت‌های تعیین شده اختصاص دهید.
- شاخص‌ها و معیارهای ارزیابی عملکرد: شاخص‌ها و معیارهایی برای اندازه‌گیری و کنترل عملکرد و اثربخشی فرایند برندسازی در کسب و کارتان از جنبه‌های مختلف تعریف کنید. معیارهایی مانند ترجیحات مشتریان، وفاداری مشتریان، میزان رضایت مشتریان، اعتبار و شهرت شما نزد مشتریان میزان سودآوری کسب و کار. داده‌های لازم بر اساس این معیارها باید جمع‌آوری و در دوره‌های مشخصی تجزیه و تحلیل شوند.
گام چهارم برندسازی: اجرا و ارتقای برند
گام چهارم و آخر فرایند برندسازی، اجرا و ارتقای برند است. در این گام، کسب و کار باید استراتژی و برنامه برند خود را عملیاتی کند و به صورت مداوم و منظم برند خود را بازبینی کند و بهبود بخشد. این اجرا و ارتقا شامل موارد زیر است:
۱- ایجاد هماهنگی و انسجام بین تمام نقاط تماس برند
برندسازی دارای یک مفهوم انسجام و یکپارچگی است. همانطور که یک شخصیت سالم یک شخصیت یکپارچه است، شخصیت برند هم باید چنین ویژگی‌ای داشته باشد. مدیر کسب و کار باید از هماهنگی و انسجام بین تمام نقاط تماس برند از جمله محصولات، خدمات، فروشگاه‌ها، وبسایت، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات، ارتباطات و غیره اطمینان حاصل کند.
نقاط تماس برند نقاطی هستند که مشتری با شما ارتباط می‌گیرد. کیفیت تماس با مشتری در فرایند برندسازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای مثال، مشتری تبلیغات شما را می‌بیند، با واحد فروش یا پشتیبانی شما تماس می‌گیرد، به وبسایت شما مراجعه می‌کند و یا محصول شما را خریداری می‌کند. چنانچه همه نقاط تماس با هم هماهنگی و انسجام داشته باشند موجب می‌شود که برند شما بتواند یک تصویر یکپارچه و متمایز در ذهن مشتریان ایجاد کند و اعتبار و شهرتش را در ذهن مخاطب افزایش دهد.
۲- ایجاد تعامل و تجربه با برند
برندسازی بدون تعامل با مخاطب فرایندی ناقص خواهد بود. داشتن لوگو و سایت و شبکه‌های اجتماعی بدون تعامل با مخاطب برای شما اعتبار به ارمغان نمی‌آورد. کسب و کار باید از راه‌های مختلفی با مشتریان تعامل داشته باشد تا تجربه‌ای ماندگار از ارتباط با برند در ذهن آنها جای گیرد.
این تعامل و تجربه می‌تواند شامل ارائه محتوای جذاب و مفید، ارائه پیشنهادات و تخفیفات ویژه، ارائه خدمات پس از فروش و پشتیبانی، ارائه امکانات ویژه برای مشتریان وفادار، ارائه امکان اشتراک‌گذاری و بازخورد، ارائه امکان مشارکت و همکاری و غیره باشد. این تعامل و تجربه باعث می‌شود که برند یک ارتباط عاطفی و ماندگار با مشتریان برقرار کند و وفاداری به برند را در نزد مشتری افزایش دهد.
۳- ایجاد تغییر و نوآوری در برند
برندسازی بدون نوآوری میسر نیست. کسب و کار باید به صورت مداوم و منظم برند خود را با توجه به بازخورد و نتایج مشتریان و ذی‌نفعان، تغییرات و روندهای بازار و محیط کسب و کار، نیازها و انتظارات جدید مشتریان و ذی‌نفعان و غیره بازبینی کند و بهبود دهد.
این تغییر و نوآوری می‌تواند شامل اضافه یا حذف کردن محصولات و خدمات، اضافه یا حذف کردن ویژگی‌ها و خصوصیات برند، اضافه یا حذف کردن رسانه‌ها و ابزارهای ارتباطی، اضافه یا حذف کردن شرکای کلیدی و ذی‌نفعان و هر اقدام خلاقانه دیگری باشد. تغییر و نوآوری باعث می‌شود که برند همواره تازه و جذاب بماند و با تغییرات محیط کسب و کار منطبق و مناسب شود. فرایند برندسازی بدون خلاقیت و نوآوری خیلی زود می‌تواند متوقف شود.
۴- توسعه برند
از آنجا که برندسازی یک فرایند مستمر و همیشگی است نمی‌توانید برندی را بسازید اما آن را توسعه ندهید. با پرسش از مشتریان و برطرف کردن نقاط ضعف کسب و کار از دید مشتریان می‌توانید برندتان را تقویت کنید. همچنین با توسعه کانال‌های توزیع و کانال‌های ارتباط با مخاطب، برندتان را گسترش دهید.
برندسازی یک فرایند مستمر و همیشگی است
استمرار و مداومت در برندسازی عاملی حیاتی برای ماندگاری جایگاه برند در بازار است. برندسازی فرایندی مداوم است و شرکت‌ها باید همچنان راه‌های جدیدی برای تقویت و توسعه برند خود پیدا کنند.
برندسازی را در کسب و کار نمی‌توان یکبار برای همیشه انجام داد چراکه نیازها و انتظارات مشتریان دائما درحال تغییر است. بنابراین استمرار در برندسازی در هر کسب و کاری به معنای به‌روزرسانی و بهبود برند بر اساس نیازها و انتظارات جدید مشتریان و بازار است. چنانچه فرایند ساخت و توسعه برند تجاری را متوقف کنید، کسب و کارتان خیلی زود جایگاه و موقعیت خود را در بازار و در میان رقبا از دست می‌دهد چرا که رقبای فعال شما دائما به دنبال روش‌هایی برای ایجاد تمایز و تفاوت در محصولات و خدماتشان با هدف تقویت برندشان هستند.
برای تکمیل دانش خود در حوزه برندسازی مطالعه مقاله زیر هم توصیه می‌شود.
چگونه به کمک مدل دیوید آکر برندسازی کنیم؟: ۴ مرحله + مثال
جمع‌بندی
در این مقاله، ما گام‌های لازم برای برندسازی در کسب‌وکارها را از ایده تا اجرا به‌صورت ساده و قابل‌فهم بیان کردیم و با مثال‌هایی این مراحل را نشان دادیم. این گام‌ها به شما کمک می‌کنند تا برند خود را با توجه به چشم‌انداز کسب و کارتان، مشتریان هدف، هویت و ارزش‌های برند و محیط کسب و کارتان ارائه و بهبود دهید. امیدواریم که این مقاله برای کسانی که به دنبال ایجاد یک برند جدید هستند، مفید واقع شده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ساخت یا توسعه برند کسب و کارتان، می‌توانید روی مشاوره با ما حساب کنید. کافیست درخواست خود را ازطریق فرم تماس با ما ارسال فرمایید.
